ขายที่ดินของผู้เสมือนไร้ความสามารถ

ข้อกฎหมาย
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 28 วรรคสอง,1574
พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 163
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       
การดำเนินการให้คำปรึกษา
 ขอทำความเข้าใจก่อนคำว่า ผู้พิทักษ์ กับ ผู้อนุบาล ต่างกัน  ผลตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 163 ใช้ในกรณีผู้อนุบาล  ผู้ตอบปัญหาขอแปลขอเท็จจริงว่า ยายผู้ร้องที่เส้นเลือดในสมองแตกนอนไม่รู้สึกตัวมาประมาณ 3 ปีแล้ว เป็นคนวิกลจริตและศาลสั่งเป็นคนไร้ความสามารถ อยู่ในบังคับต้องมีผู้อนุบาลเข้ามาดูแล ซึ่งจะยึดโยงกับอำนาจของศาลตามมาตราดังกล่าว
 กรณีของผู้ร้องนั้น แม้ตามป.พ.พ.มาตรา 28 วรรคหนึ่ง จะกำหนดให้บุคคลวิกลจริต อาจถูกร้องต่อศาลให้เป็นคนไร้ความสามารถ ซึ่งบุคคลวิจริตนั้นไม่ได้หมายความถึงเฉพาะคนบ้าตามที่เข้าใจเท่านั้น แต่ยังหมายความรวมถึงคนที่ขาดความรำลึก ไม่รู้สึกตัวด้วย เมื่อยายผู้ร้องป่วยเส้นเลือดในสมองแตกนอนไม่รู้สึกตัวมาประมาณ 3 ปีแล้ว ย่อมตกเป็นคนวิกลจริต ที่บุตรจะร้องขอให้ศาลสั่งเป็นคนไร้ความสามารถได้ตามป.พ.พ.มาตรา 28 วรรคหนึ่ง
 เมื่อศาลได้มีคำสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถตามมาตรา 28 วรรคสอง วางหลักให้คนไร้ความสามรถต้องจัดให้อยู่ในความอนุบาล และอำนาจหน้าที่ของผู้อนุบาลให้เป็นไปตามบรรพ 5 ว่าด้วยครอบครัว ดังนั้น การขายทรัพย์สินของผู้ไร้ความสามารถจึงต้องบังคับตามลักษณะ 2 หมวด 2 มาตรา 1574 (1) ประกอบมาตรา 28 วรรคสองวางหลักให้ นิติกรรมใดอันเกี่ยวกับทรัพย์สินของผู้ไร้ความสามารถดังต่อไปนี้ผู้อนุบาลจะกระทำมิได้ เว้นแต่ศาลจะอนุญาต (1) ขาย....กรณีขั้นตอนของผู้ร้องนั้นน่าจะถึงขั้นที่ขออนุญาตขายที่ดินของยายผู้ร้องแล้ว     
 ประเด็นหลักน่าจะอยู่ที่ว่า เมื่อขายที่ดินแล้วเหตุใดไม่ได้เงินเป็นก้อนทั้งหมด และเหตุใดสถานพินิจจึงเข้ามามีอำนาจดูแลเงินส่วนนี้ได้ และเหตุใดบุตรของยายจึงไม่ได้เงินจากการขายที่ดินมาแบ่งกัน
 ตอบประเด็นนี้ ตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 163 วรรคสอง บัญญัติว่า “ในกรณีที่ศาลมีคำสั่งตั้งผู้อนุบาล ถ้าศาลเห็นสมควรเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพและทรัพย์สินของผู้ไร้ความสารถ ศาลจะมีคำสั่งตั้งนักสังคมสงเคราะห์ นักจิตวิทยา หรือเจ้าพนักงานอื่นทำหน้าที่กำกับดูแลการใช้อำนาจของผู้อนุบาลเกี่ยวแก่ตัวผู้ไร้ความสารถหรือทรัพย์สินของผู้ไร้ความสารถหรือค่าอุปการะเลี้ยงดู และการรักษาพยาบาลผู้ไร้ความสารถก็ได้แล้วให้เจ้าพนักงานที่ได้รับแต่งตั้ง รายงานให้ศาลทราบ”
 เมื่อศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ขายที่ดินของมารดาแล้วมาตรา 1574 (1) ประกอบมาตรา 28 วรรคสอง (1)  ศาลอาจเห็นว่าเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพและทรัพย์สินของผู้ไร้ความสารถตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 163 วรรคสอง ศาลจึงมีคำสั่งตั้งเจ้าหน้าที่สถานพินิจเป็นผู้ดูแลทรัพย์สินของยายผู้ร้อง ดังนั้น เงินที่ได้จากการขายที่ดินของยายผู้ร้อง จึงไม่สามารถนำออกใช้เพื่อการอย่างอื่นได้     การที่บุตรของยายผู้ร้องอยากนำเงินมาแบ่งกันจึงต้องถือว่าเป็นการขัดต่อวัตถุประสงค์ของกฎหมายที่จะคุ้มครองสวัสดิภาพความเป็นอยู่ของยายผู้ร้องเพราะหากนำเงินมาแบ่งกันแล้วก็ไม่อาจมีหลักประกันยืนยันว่ายายผู้ร้องจะได้รับผลประโยชน์อย่างเต็มที่ในจำนวนเงินที่ขายที่ดินได้  ที่สถานพินิจจ่ายเป็นเดือนๆสำหรับค่าใช้จ่ายในการดูแลยายผู้ร้อง จึงเป็นการกระทำที่ชอบด้วยมาตรา 163 วรรคสองที่กฎหมายให้อำนาจไว้แล้ว  ส่วนจะขอให้จ่ายเดือนละเท่าไหร่ คงต้องแจ้งความประสงค์และเหตุผลไปยังสถาพินิจเองโดยตรง